Godło Tadżykistanu

Flaga Tadżykistanu

Tadżykistan/Uzbekistan

„Muzyka Szaszmakom”
Proklamacja: 2003
Kraj(e) członkowski(e): Tadżykistan- Uzbekistan
Klasyfikacja tematyczna: muzyka tradycyjna

Tradycja muzyki klasycznej Szaszmakom rozwija się od ponad dziesięciu wieków w wielokulturowych centrach miejskich regionu Azji Środkowej, dawniej znanego jako Mâwarâ al.-nahr. Współcześnie region ten obejmuje obecny Tadżykistan i Uzbekistan. Makom to złożony system muzyczny, definiowany najprościej jako „zbiór melodii i pieśni stworzonych na skali doskonałego zestawu strun. Szaszmakom (co w tadżycko-arabskim oznacza sześć makomów), stanowi unikatowe połączenie muzyki instrumentalnej i wokalnej, stylów rytmicznych i melodycznych, jak również koncepcji estetycznych. Gatunek ten jest wykonywany solowo lub przez grupę śpiewaków i orkiestrę, składającą się z instrumentów smyczkowych, perkusyjnych i dętych. Występy rozpoczynają się najczęściej wstępem instrumentalnym, po którym następuje nasr - wiodąca sekcja wokalna, składająca się z dwóch odrębnych zestawów pieśni. Począwszy od czasów przedislamskich, Szaszmakom bezustannie podlega wpływom nowych kierunków w teorii muzyki, poezji, matematyki, nauki islamu i sufizmu. W IX i X wieku, system makom stał się tak popularny, że w Bucharze, historycznym i duchowym centrum Szaszmakom, utworzono liczne szkoły muzyczne, uczące tej sztuki. Wielu występujących należało do żydowskiej społeczności Buchary. Repertuar Szaszmakom wymaga od muzyków specjalnego wyszkolenia, ponieważ standardowy zapis nutowy potrafi zarejestrować tylko podstawową konstrukcję utworu, nie zdoła natomiast utrwalić całego bogactwa tej wspaniałej sztuki. W rezultacie, przekaz ustny od mistrza do ucznia pozostaje głównym sposobem utrwalania tej muzyki i jej duchowych walorów.

Źródło: Polski komitet ds Unesco